Ondergronds fietsen [Kanne]

Vanaf najaar 2018 fietsen we ondergronds
15 november 2017

RIEMST - Na het fietsen door water in Bokrijk kan je eind 2018 fietsen onder de grond. Initiatiefnemer Toerisme Limburg stippelt in de mergelgroeve Avergat in Kanne een parcours uit van 500 meter.

Het loopt langs de enige champignonkwekerij in de groeve en gaat door door hoge, donkere en fris aanvoelende gangen. Het wordt een unieke fietsbeleving, waar naar het voorbeeld van fietsen door water duizenden fietsers gaan op afkomen. “We moeten de te verwachten toestroom veilig van en naar de lus onder de grond leiden”, vertelt schepen van Mobiliteit Guy Kersten.

Woonerf
De fietsers nemen hiervoor het bestaande fietsroutenetwerk dat op Avergat aansluit, of kunnen komen van de nog aan te leggen fietssnelweg die het jaagpad langs het Albertkanaal volgt. “Om de fietsers vlot en makkelijk naar de route door de groeve te leiden moeten we de straat herinrichten”, aldus Kersten. De gemeenteraad gisterenavond gaf hiervoor z’n fiat. Aan de realisatie van de werken hangt een prijskaartje van een 1,5 miljoen euro vast. De gemeente neemt hiervan 428.000 euro voor z’n rekening.

De herinrichting van de 500 meter lange straat betekent dat ze wordt omgevormd tot een woonerf, de eerste in Riemst. “We kiezen hiervoor om de veiligheid van de voetgangers en fietsers optimaal te verzekeren”, zegt Kersten. “Op zo’n erf is de auto ondergeschikt aan zwakke weggebruikers en mag je niet sneller dan 20 km rijden. Fietsers en voetgangers mogen de volle breedte gebruiken.” De start van de werken voor fietsen onder de grond zullen in de lente van 2018 aanvangen. Tegen het najaar kan je fietsen door de mergelgroeve.

Limburg is weldra een fietsbeleving rijker: 'Fietsen onder de Grond' in het Mergelland. In het spoor van fietsprojecten als 'Fietsen door het Water' in Bokrijk, 'Fietsen door de Bomen' in Bosland en 'Fietsen door de Heide' in het Nationaal Park Hoge Kempen zullen fietsers vanaf de zomer van 2024 kunnen trappen doorheen de mergelgroeves langs het Albertkanaal in Riemst.



Visit Limburg blijft innoveren om de belevingswaarde van het fietsroutenetwerk te verhogen. De realisatie van een nieuwe fietsbeleving zal fietsers onderdompelen in de Limburgse mergel, het typische gesteente in het zuidoosten van Limburg. Het wordt een belevingsvol parcours, tot wel 30 meter onder de grond, met architecturale blikvangers aan in- en uitgang.  Het fietspad onder de grond zal voor zo’n 350 meter evenwijdig met het jaagpad langs het Albertkanaal lopen in de groeves van de Mathusberg. Veiligheid staat voorop: het pad krijgt over een lengte van 150 meter zichtassen naar het kanaal. De andere helft verloopt in het duister en biedt de fietsers een echt ‘ondergronds’ gevoel met minimale verlichting. De ontwerpers houden ook rekening met de aanwezige vleermuizenpopulatie en zullen ingrepen in het bestaande gangenstelsel tot een minimum beperken.

Fietsen onder de Grond in Riemst is niet begraven: Visit Limburg herziet de plannen na discussie met natuurverenigingen
radio2, Christine Peeters
di 19 mrt 2024 12:57

Visit Limburg trekt de lopende omgevingsvergunningsaanvraag in voor het project Fietsen onder de Grond in Riemst. Dat gebeurt na discussie met natuurverenigingen die zich zorgen maakten over de vleermuizen die in de mergelgroeve leven. Visit Limburg en de gemeente Riemst hebben nu een compromis met die verenigingen om fietsen in de zomer toe te laten, daarna wordt bekeken hoe het mogelijk is in de winter. Voor beide plannen moet wel een nieuwe aanvraag ingediend worden.

"We hebben beslist om de vergunning in te trekken, omdat we anders verzeild geraken in een procedureslag waarbij er veel belastinggeld verloren zou gaan", zegt gedeputeerde voor Toerisme Igor Philtjens (Open VLD). "We willen de dialoog behouden met de inwoners van Riemst over de mobiliteit en met de natuurverenigingen over de vleermuizenproblematiek."

Rekening houden met vleermuizen
Er is al een compromis bereikt met de natuurverenigingen, waarbij een gefaseerde vergunningsaanvraag zal worden ingediend. "In eerste instantie zullen we op het bestaande tracé de vergunning aanvragen voor de zomer", gaat Philtjens verder.

"Van 15 april tot 15 september kan je dan het volledig tracé van 350 meter fietsen. Van 15 augustus tot 15 september gaan we de groeve wel afsluiten bij zonsondergang omdat dan de vleermuizen zich al aan het voorbereiden zijn op het winterseizoen. Daarnaast willen we een bijkomende studie doen samen met ANB en Natuurpunt waar we een light versie voor de winter kunnen realiseren. Met een korter tracé bijvoorbeeld, want dan overwinteren de vleermuizen in de groeve."

Nu al vragen rond mobiliteit
Naast de bekommernissen om de natuur zijn ook veel inwoners van Kanne (Riemst) bezorgd over het project. Ze vrezen overlast door te veel toerisme, voornamelijk op vlak van mobiliteit en veiligheid. "Inwoners zijn vooral bezorgd dat het dorp overbelast wordt, namelijk dat er teveel geparkeerd zal worden."

Maar burgemeester Mark Vos (CD&V) hoopt dat er een oplossing komt die voor iedereen goed is. "We hebben een participatief traject opgestart zodat de inwoners betrokken worden. Zo kunnen we bijvoorbeeld bekijken of randparkings een oplossing zijn. Maar dat moeten we allemaal nog bespreken."

Er wordt dus nu een nieuwe vergunning aangevraagd, zowel voor de zomer als voor de winter. Bewoners hebben dan tijdens het openbaar onderzoek de mogelijkheid om het plan te kunnen inkijken.

"We willen Fietsen onder de Grond gebruiken als economische hefboom", zegt Mark Vos nog. "Fietsers gaan niet alleen naar Kanne komen, maar we willen ze ook in de andere dorpen rondleiden, zodat horeca en handel in onze gemeente gestimuleerd kan worden." Fietsen onder de grond moet één van de speerpunten van het fietsnetwerk in Limburg worden, net zoals fietsen door het water, door de bomen en door de heide.

Na 95 bezwaren herziet Visit Limburg de plannen voor ‘Fietsen onder de Grond’: “Het is niet begraven”

Riemst - Visit Limburg heeft de omgevingsvergunning ingetrokken voor Fietsen onder de Grond in Kanne bij Riemst. De gemeente ontving 95 bezwaren van natuurorganisaties en inwoners, die voor de rust van de vleermuizen en het dorp vrezen. “Een project kan alleen maar slagen met voldoende draagvlak”, zegt gedeputeerde Igor Philtjens (Open VLD).

Miranda Gijsen en Eddy Vandoren
Dinsdag 19 maart 2024 om 15:05

In september 2014 kondigde de provincie Limburg aan 1,5 miljoen euro aan SALK-middelen te investeren in vier belevingsvolle fietsroutes: Fietsen door het Water, Fietsen door de Bomen, Fietsen door de Heide en Fietsen onder de Grond. Tien jaar later zijn de eerste drie hefbomen voor het fietstoerisme in Limburg gerealiseerd, maar Fietsen onder de Grond komt voorlopig niet van de grond.

Het ondergrondse fietsparcours zou eerst in de mergelgrotten aan het Avergat in Kanne worden gerealiseerd. De gemeente kocht er zelfs een grotwoning voor aan. Maar na vele discussies werd het uiteindelijk groeve Mathuus, op de linkeroever van het Albertkanaal tussen Vroenhoven en Kanne. Daarvoor heeft de gemeente een erfpachtovereenkomst voor 30 jaar afgesloten met cementbedrijf CBR, dat eigenaar is van de groeve.

Eind vorig jaar werd uiteindelijk de omgevingsvergunning aangevraagd door Visit Limburg. Maar die stuitte op protest, de gemeente Riemst ontving 95 bezwaren van inwoners en natuurorganisaties. De grootste bezorgdheid: de leefbaarheid van het dorp en de verstoring van het habitat van de vleermuizen. En dus gedeputeerde van Toerisme en voorzitter van Visit Limburg Igor Philtjens (Open VLD) het dossier nu op pauze, uit vrees voor een procedureslag.

“We willen geen overheidsgeld inzetten voor juridisch getouwtrek, daarom herziet Visit Limburg de plannen. Fietsen onder de Grond is dus nog niet begraven”, zegt gedeputeerde Philtjens. “Wij vinden het nogal frappant en kort door de bocht dat wij worden afgeschilderd alsof we tegen de natuur zijn en alles doen voor toeristische en commerciële doeleinden. Wij zijn voor duurzaam toerisme, een goede balans tussen mens, dier en natuur.”

Commercieel
Daarmee doelt Philtjens op de uitspraak van de Limburgse Milieukoepel in onze krant, waarin de directeur zich afvroeg of we als maatschappij echt alles wat commercieel uitgeput kan worden, ook effectief moeten commercialiseren.

“Het traject dat is uitgestippeld bedraagt 350 meter, Riemst telt 350 km aan gangenstelsels, we spreken dus over 0,1 procent van de totale oppervlakte aan groeves. Die groeves zijn door mensenhanden gemaakt, hier werd kalksteen ontgonnen voor de glasindustrie. Het is dus dankzij de mens dat de vleermuizen hier kunnen overwinteren”, stelt Philtjens.

Doorstart
Onder leiding van burgemeester Mark Vos is er een dialoog op gang gebracht met de verschillende natuurorganisaties. Afgelopen vrijdag werd er een principieel akkoord bereikt met ANB en Natuurpunt.

“In dat akkoord staat dat Fietsen onder de Grond wordt beperkt tot het zomerseizoen, van 15 april tot en met 15 september. Vanaf 15 augustus wordt het tracé ook afgesloten vanaf zonsondergang. Zo worden de vleermuizen die midden augustus hun winterverblijf voorbereiden, niet gestoord”, legt Wim Slabbaert van Natuurpunt uit.

De omgevingsvergunning wordt dus in die zin gewijzigd en opnieuw ingediend. De komende maanden wordt ook met experten en natuurorganisaties bekeken op welke manier Fietsen onder de Grond ook in de winter mogelijk is, eventueel via een ingekorte route.

“Ik verwacht dat we ten vroegste in de zomer van volgend jaar zullen Fietsen onder de Grond. We zullen nu eerst moeten afwachten of dit akkoord standhoudt. Daarom roep ik alle organisaties op om met één stem en één mandaat te spreken, kom uit de loopgraven en zeg waar het op staat”, stelt Philtjens.

Jan Peumans, zelf lid van Natuurpunt en oppositieraadslid in Riemst, laat alvast van zich horen. “Ik heb persoonlijk ook bezwaar ingediend tegen dit prestigeproject van gedeputeerde Philtjens”, zegt Peumans (N-VA). “Ik ga de procedureslag wel aan, desnoods tot voor het Europees Hof van Justitie. De vleermuizen zijn een beschermde diersoort, in de zaak van het Ventori- windturbineproject, is de gemeente tegen om de vleermuizen te beschermen. En in deze luidt de meerderheid een andere klok. Je moet wel consequent blijven.”

Sluw
En dan zijn er nog de inwoners van Kanne, zij zijn niet blij met de gang van zaken.

“Voor ons is de beperking tot het hoogseizoen geen oplossing, maar een sluwe manier om het project toch door te duwen”, zegt Bert Smulders van het Actiecomité Kanne. “Het is lood om oud ijzer en komt dus op hetzelfde neer: de overlast van toeristen in de zomer zal blijven, en dat is precies wat we niet willen en aanvechten.”

Burgemeester Mark Vos en gedeputeerde Igor Philtjens beloven om in gesprek te gaan met de inwoners.

“Ook wij willen Kanne leefbaar houden, daarom willen we onder meer inzetten op randparkings om het verkeer uit het dorp te houden. Fietsen onder de Grond zal een economische boost geven aan onze plattelandsgemeente, daarom blijft het voor ons een belangrijk project”, zegt burgemeester Mark Vos. “In de groeve Mathuus wordt het habitat van de vleermuizen vandaag verstoord door bezoekers die inbreken, en er brand stichten of illegale fuiven organiseren. Als we Fietsen onder de Grond realiseren, kunnen we hier de gangen vleermuisvriendelijk afsluiten, waardoor we ook die indringers weghouden. Het is dus een win-win, ook voor de vleermuizen.”

Uit een rapport van de Vleermuizenwerkgroep Limburg van Natuurpunt blijkt dat er meer dan 300 vleermuizen in dit stelsel overwinteren. Bijna de helft zijn baardvleermuizen, de laatste jaren neemt ook het aantal ingekorven vleermuizen voorzichtig toe.