Chemin de fer militaire [Kapellen - Brasschaat]

Verwervingssubsidie Fortengordels rond Antwerpen

Jaar: 2012
Provincie: Antwerpen
Gemeenten: Brasschaat, Kapellen
Aanvrager: vzw Kempens Landschap
Subsidiebedrag: 173.392 euro

De zone voor verwerving betreft de spoorlijn vanaf het kamp van Kapellen tot Kamp Noord in Brasschaat, de loods van het kamp van Kapellen en het fort van Kapellen, het terrein in kamp Kapellen met sporenbundels, alsook een deel van de wegbedding Fortsteenweg waar de spoorlijn kruist, een strook ten noordwesten van het spoor te kamp Kapellen als geluids- en zichtbuffer tussen het vertrek in het kamp van Kapellen en de buurtbewoners, het fort van Kapellen en een zone voor onthaal en informatieverstrekking in kamp Noord in Brasschaat.

De spoorlijn, haar omgeving en het fort van Kapellen zullen door restauratie maar ook door herinrichting en beheer van de gebouwen een verbeterde uitstraling, hedendaagse functie en toegankelijkheid krijgen. De toekomstige rol als onthaalpoort naar de fortengordels en de verbeterde publieke openstelling zullen van deze plek een strategische uitvalbasis maken voor verdere verkenning van de forten, het Artilleriemuseum, de Antitankgracht, het Groot en Klein Schietveld,…. Tevens biedt het project een belangrijke meerwaarde voor de toeristische cluster van de Noordertuin.

"Gemeenteraad geeft fiat voor toeristischrecreatieve spoorlijn"
zaterdag, 5 oktober 2013

Brasschaat - Tegen volgend jaar moet er een toeristischrecreatieve spoorlijn tussen Kapellen en Brasschaat komen. De gemeenteraad heeft daarvoor het licht op groen gezet. De opening wordt gepland voor 27 april 2014.

Het doel van deze spoorfietsen is het herdenken van de Eerste Wereldoorlog. De militaire spoorlijn werd tussen de twee oorlogen gebruikt voor treinen met spoorweggeschut, munitiewagens en gepantserde wagens van het Duitse leger.

De spoorlijn loopt van Kapellen naar Brasschaat. De vzw Kempens Landschap gaat over tot de aankoop van een perceel bos tussen de huidige draadafsluiting en de buurtweg Oude Gracht ten noorden van het militair kamp.

Storytelling

"De dwarsliggers en spoorwissels van de spoorlijn dienen te worden hersteld", verduidelijkt Berre Van Deuren van Toerisme Brasschaat.

"Het is de bedoeling dat er een hele storytelling wordt opgebouwd. De toeristen krijgen de kans om via hun mobiele telefoon een verhaal over de spoorlijn ten tijde van de Eerste Wereldoorlog te beluisteren. Het is een van de weinige spoorlijnen uit die periode die tijdens het interbellum niet zijn omgevormd tot een industrieel of regulier spoor. Ze heeft altijd haar functie van militair spoor behouden", vervolgt Berre Van Deuren, die al enkele jaren met het project bezig is.

In februari 2011 stemde het Brasschaatse schepencollege ermee in om een deel van de kosten voor de aankoop van de oude spoorlijn en de inrichting op zich te nemen. "Dankzij dit project zullen de geïnteresseerden met spoorfietsen deze unieke regio op een fijne manier kunnen ontdekken. De militaire spoorlijn zal de schakel vormen tussen de drie belangrijke attractiepolen in deze regio: de Antitankgracht, het Groot en Klein Schietveld en het Artilleriemuseum in het Kamp van Brasschaat", zegt Van Deuren.

"Toeristen kunnen via hun gsm een verhaal over WO I beluisteren."

(Gazet van Antwerpen, 05.10.2013, Jan Brys)

Leerrijk fietsen langs oude militaire spoorweg
MAANDAG 18 NOVEMBER 2013



Net achter het station van Kapellen was er een wissel die treinen afleidde naar de kazerne van Hoogboom en het Kamp van Brasschaat.

BRASSCHAAT / KAPELLEN - Tussen Kapellen en Brasschaat loopt een unieke, oude militaire spoorweg. Vanaf volgend jaar wordt die opnieuw in gebruik genomen door ‘railbikers’.

De oude militaire spoorlijn die het station van Kapellen verbindt met het Kamp van Brasschaat wordt in april heropend. De Duitse treinen met gepantserde wagens worden ingeruild voor ‘trapfietsen’. Voor het zo ver is, moeten er nog aanpassingen aan het historische spoortraject uitgevoerd worden.

De gemeentebesturen van Kapellen en Brasschaat hebben een overeenkomst afgesloten met de vzw Kempisch Landschap om tussen het Fort van Kapellen en het Kamp van Brasschaat de spoorlijn te laten gebruiken door ‘spoorfietsen’. Terwijl ze van het ene naar het andere punt fietsen, worden via de smartphone gebeurtenissen uit de Eerste Wereldoorlog tot leven gebracht via audiofragmenten.

Eerst moeten nog herstellingen worden uitgevoerd aan de spoorlijn. Op vele plaatsen overwoekeren struiken en bomen het spoor en veel dwarsliggers zijn aan vervanging toe. Bovendien moeten de overwegen opnieuw beveiligd worden met slagbomen en signalisatie.

Spoorwegbeheerder Infrabel verwijderde vorig jaar de enige wissel die het traject verbond met het station van Kapellen.. ‘Op die manier werd een stuk historie zonder pardon verwijderd’, zegt Kapellenaar Walter Smolders (foto rechts) ondervoorzitter van de vereniging die het Spoorwegmuseum in Treignes uitbaat. ‘Voor treinliefhebbers die oog hebben voor de geschiedenis van de Belgische spoorwegen, is dit een pijnlijke zaak. De ultieme droom van veel spoorwegfanaten om naar aanleiding van de viering van De Grooten Oorlog een replicabevoorradingstrein te laten rijden tussen Brasschaat en bijvoorbeeld Brussel via Kapellen, ging in rook op.’

joverwimp a écrit:Als ik me goed herinner hebben deze spoorfietsen een groot voordeel ten opzichte van de andere in ons land: de wielen zijn niet van ijzer maar van nylon en maken bijgevolg veel minder lawaai.  

STICHTING NFLS LEVERT SPOORFIETSEN VOOR BELGISCH TRAJECT
2 juli 2014



HILVERSUM/KAPELLEN (B) - De Stichting Noord-Friesche Locaal Spoorwegmaatschappij (NFLS) en POSTMUS reparatie & constructie hebben op 27 juni de eerste zeven van een serie van 24 spoorfietsen en groepslorries afgeleverd aan Vzw Kempens Landschap die de oude militaire spoorlijn van het Belgische Kapellen met dergelijke fietsen als toeristische attractie exploiteert. Op die 27ste juni heeft ook de officiële opening van het van oorsprong militaire traject plaatsgevonden.

Met ingang van 5 juli kunnen geïnteresseerden spoorfietsen huren voor een 5,5 kilometer lange rit over de vroegere militaire spoorlijn tussen het station Kappelen en de militaire basis bij Brasschaat. Tot 2009 werd de lijn regelmatig gebruikt voor de aan- en afvoer van diverse goederen naar en van deze basis. Gezien het natuurgebied, waar deze lijn doorheen loopt, is gekozen voor de omzetting van het traject voor het rijden met spoorfietsen.

De Stichting NFLS heeft een eigen spoorfiets laten bouwen bij POSTMUS reparatie & constructie die gehuisvest is in het oude stationsgebouw van het Noord-Friese Blija en had dus al ervaring met de constructie van dergelijke railvoertuigen. Mede om die reden heeft het Belgische Vzw Kempens.

Landschap de Stichting NFLS opdracht gegeven voor de leveringen van de railfietsen.
Een opvallende overeenkomst bij de exploitatie van het Belgische spoorfietstraject met het Friese initiatief is het feit dat beide organisaties mensen met een arbeidshandicap – in de meest brede zin des woords – inzetten. Hierdoor krijgen de medewerkers een zinvolle en vaak leuke dagbesteding en anderzijds wordt het mogelijk een kostendekkende exploitatie van dergelijke projecten te bewerkstelligen. Meer nieuws hierover op de website van het project www.spoorfietsen.be

De Stichting NFLS beijvert zich voor het reactiveren van delen van het vroegere lokaalspoortraject van het beroemde Dokkumer Lokaaltje (Leeuwarden – Dokkum – Anjum). Onderdelen van dit plan zijn onder meer het terugbrengen van spoorse objecten in het landschap, zoals Andreaskruisen, seinpalen en telegraafmasten en het exploiteren van een of meer spoorfietstrajecten op het oude tracé. Bovenal wil deze stichting daarmee het toerisme in Noord-Friesland een flinke impuls geven en door middel van deze spoorse activiteiten de verschillende toeristische attracties in dit gebied als een soort parelsnoer aaneenrijgen.

Met de levering van de spoorfietsen aan de Zuiderburen krijgt de Stichting NFLS ook meer financiële armslag, waardoor het nu ook mogelijk wordt bijvoorbeeld mee te dingen voor de verwerving van delen van de spoorlijn Nieuw-Amsterdam – Schoonebeek die momenteel door spoorwegnetbeheerder ProRail wordt aangeboden. Ook hierop wil de Stichting NFLS met spoorfietsen gaan rijden, waarmee ook deze hoek van Drenthe een extra toeristische attractie krijgt. Meer hierover via de speciale website www.spoorfietsen.nl