L029 Turnhout - Tilburg (Bels lijntje) (L29)

Fietsbrug over kanaal in Turnhout ingefietst

3 oktober 2012, dienst Mobiliteit

De provincie Antwerpen en de stad Turnhout zijn klaar met de aanleg van de fiets- en voetgangersbrug over het kanaal Dessel-Schoten. De brug werkt de ontbrekende schakel tussen drie grote fietspaden weg en biedt een duurzame ontsluiting van geplande woongebieden met het station en stadscentrum. Gisteren fietsten gedeputeerde voor Mobiliteit Inga Verhaert en burgemeester Francis Stijnen de nieuwe fietsbrug in. De provincie trakteerde daarna alle fietsers op frietjes.

Het gaat om een elegante stalen boogbrug van 46 meter lang en 5 meter breed die maar liefst 59 ton weegt. Ze is voldoende hoog voor het scheepvaartverkeer en haar hellingen zijn aan beide kanten vlot toegankelijk voor fietsers. De aanleg ervan heeft 10 maanden in beslag genomen. Gedeputeerde Inga Verhaert en burgemeester Francis Stijnen gaven op 9 december 2011 de eerste spadesteek en gisteren stelden ze de nieuwe brug officieel aan de pers voor.

De aanleg van de stalen boogbrug gebeurde in verschillende fases in. Het brugdek is in drie delen gebouwd in Gent en over het kanaal naar Turnhout verscheept. Ook de bogen zijn in verschillende onderdelen naar de werfzone vervoerd waar aannemer Mols ze aan elkaar lastte. Op 12 mei plaatste een telescopische kraan de verschillende onderdelen over het kanaal.


Resultaat

De fietsbrug vormt de verbinding tussen drie belangrijke fietspaden: het Bels Lijntje, de fietsostrade langs het kanaal Dessel-Turnhout-Schoten en de fietsostrade Herentals-Turnhout. Daarom wordt ze grotendeels betaald door de provincie Antwerpen. De brug zorgt ook voor een duurzame ontsluiting van de geplande woongebieden Begijneveldekens en Heizijdse Velden met het station en het stadscentrum. De aanleg van de brug is een investering van de provincie Antwerpen (1,12 miljoen euro) en de stad Turnhout (500 000 euro) waarbij het gedeelte van de stad voor 30% gesubsidieerd wordt door Europa.

Nieuw cultureel fietsevent Bels Lijntje op 8 september

22/08 TURNHOUT (2300) Op zondag 8 september 2013 vindt de eerste editie plaats van het cultureel fietsevent Bels Lijntje, op de voormalige spoorlijn Bels Lijntje tussen Turnhout en Tilburg. Het groots opgezette evenement start in Tilburg en gedurende de dag verplaatst het rijke culturele programma zich naar Turnhout. Onderweg genieten deelnemers bij 13 tussenstops van optredens, streekmarkten en meer.

Van Tilburg tot Turnhout werken een groot aantal partners samen om het grensoverschrijdende evenement tot een succes te maken. Tine van de Weyer, lid van de initiatiefgroep in Tilburg, roept iedereen op om mee te fietsen tijdens deze eerste editie. ‘We hebben een groot aantal artiesten, organisaties en ondernemers weten te betrekken en het wordt een bijzonder goed gevuld programma met namen als Peer de Graaf, de Turnhoutse dansgroep Zonne, Qlinaria en meer, veel meer!’ Voor dit jaar koos de organisatie voor het thema ‘De Verborgen Statie’. Historisch gezien waren er zeven stations, of 'staties', langs het Bels Lijntje. ‘Voor deze gelegenheid hebben we er zelf een aantal mooie tussenstops aan toegevoegd, vanwege Het Jaar 013 zijn het er in totaal dertien geworden. En we hebben er ook een veertiende denkbeeldige statie aan toegevoegd. Dat is de ‘verborgen statie’ die het deelnemende publiek mag invullen met beeld en tekst via onze publieksblog. Dat Tilburg netnummer 013 heeft en Turnhout 014 is daarbij een welkom toeval.’

Burgemeester Harrie Nuijten van de deelnemende gemeente Alphen-Chaam (NB) vertelt: ‘De symboliek van het Bels Lijntje is zo mooi: hoe levendig, vitaal en inspirerend kan een dood spoor zijn ...? Dit evenement legt zoveel verbindingen. Tussen de snelheid van de stad en de rust van het platteland. Tussen toen en nu, heden en verleden. Tussen mensen aan beide kanten van de grens. Tussen makers en genieters van kunst en cultuur. Dit evenement verdient het om een traditie te worden.’ Gevraagd naar waarmee dit evenement zich onderscheidt van andere fiets- en culturele evenementen vertelt Jef van Eyck, voormalig coördinator Turnhout 2012: ‘Dit evenement is uniek omdat het een cultureel grensoverschrijdend samenwerkingsproject is en omdat het een historische spoorlijn aanwendt als litteken in het landschap waarop we culturele verscheidenheid en animatie inplanten.’

Op www.belslijntje.com kunt u zich aanmelden voor deelname, u opgeven als vrijwilliger (de organisatie zoekt er nog een aantal, voor assistentie bij de tussenstops) en meer. U vindt er ook de publieksblog ‘Het Bels Lijntje’ waar nu al wetenswaardigheden of beelden van het Bels Lijntje naartoe gestuurd kunnen worden.

Toon Verheijen

Cultureel Fietsevenement Bels Lijntje is groot succes
dinsdag 10 september 2013

TURNHOUT - Het Cultureel Fietsevent Bels Lijntje was zondag een groot succes. De activiteit begon in Tilburg en had als eindhalte Turnhout.

Op een van dertien stopplaatsen, aan de picknickplaats van Weelde-Statie, werd even halt gehouden om een bord van het Bels Lijntje officieel te onthullen. Via deze actie wil men een duurzame toekomstige samenwerking in de regio rond het Bels Lijntje opstarten.

‘Het Bels Lijntje brengt ook cultuur van België en Nederland dichtbij’, zegt schepen van Mobiliteit Willy Van Geirt (N-VA). ‘We zijn heel blij met dit initiatief.In België is Turnhout samen met Brugge koploper als stad waar het meeste gefietst wordt en dat willen we zo houden.’

Tine van de Weyer van de coöperatie Bels Lijntje wil werken aan de duurzame ontwikkeling van het fietspad. ‘Het verdwenen spoorwegtracé Bels Lijntje kan gebruikt worden om Tilburg en Turnhout te verbinden met het tussenliggende platteland. Het Bels Lijntje levert met haar bijna 150-jarig bestaan een onuitputtelijke bron van persoonlijke verhalen en het verbindt duidelijk mensen’, zegt Tine.

Er wordt ook aan de toekomst gedacht, met een mogelijk verbreding van het fietspad. ‘We moeten het fietspad toegankelijker maken voor bewoners en recreanten. De gemeenteraad van Tilburg heeft besloten dat er een onderzoek wordt gestart naar de haalbaarheid van de verbreding van het fietspad. Een verbreding, zonder het rooien van bomen, zal het gebruik van het fietspad en de veiligheid zeker ten goede komen.’

Naast de nieuwe brug, met een kostenplaatje van 1.6 miljoen euro, komt er ook een heel nieuw fietspad parallel met de spoorweg en een deel van de Hollandsestraat.

De hypermoderne brug is een plezier om over te rijden: zachte hellingen die voor elke fietser haalbaar zijn, breed genoeg zodat er ook nog plaats is voor voetgangers en met een mooi uitzicht over het kanaal en de omgeving. De aansluiting met het Bels Lijntje verloopt zeer vlot en ook het nieuwe, aparte fietspad tussen de spoorweg en de Hollandsestraat is een toonbeeld van hoe het overal zou kunnen zijn: een asfaltlaag zo vlak als een biljartlaken, breed genoeg en met voldoende tussenruimte naast de rijweg. Dit is het perfecte voorbeeld van wat we bedoelen als we het over comfort hebben in het memorandum van de Fietsersbond.

Uitkijktoren Turnhouts Vennengebied
woensdag 29 januari 2014

Natuurgebied

Het Turnhouts Vennengebied is een van de belangrijke heidegebieden in Vlaanderen. Tal van heideterreinen liggen verspreid over de regio. De heideterreinen zijn de biotoop van zeldzame planten en dieren die zich specifiek aan dit milieu hebben aangepast. In het Vennengebied treffen we nog waterlobelia, drijvende waterweegbree en oeverkruid aan, echte zeldzaamheden in Vlaanderen die hier hun laatste groeiplaatsen hebben. In het kader van de Europese habitatrichtlijn werd het gebied daarom opgenomen in het Natura 2000 Netwerk. Voor een schitterend uitzicht moet u bij de uitkijktoren aan Klotteraard zijn, ter hoogte van het Bels Lijntje. De toren heeft drie verdiepingen met een uitkijkplatform. Het hoogste uitkijkpunt ligt op 12,5 meter

Info: De uitkijktoren ligt langs het Bels Lijntje. Wandelaars kunnen best parkeren aan de Klein Engelandhoeve, Klein Engeland 29.

Volgend weekend Cultureel Fietsevent Bels Lijntje
ZATERDAG 06 SEPTEMBER 2014



BAARLE-HERTOG - De organisatoren zitten in Tilburg en Turnhout, aan het begin en eind van het Bels Lijntje fietspad, maar feit is dat een groot deel van dit fietspad over Baarles grondgebied gaat. Op zaterdag 13 en zondag 14 september vindt het Cultureel Fietsevent Bels Lijntje plaats, en uiteraard zijn er in en om Baarle tal van culturele links gelegd. Stopplaatsen met film, proeverij, muziek en beeldende kunst. Het evenement kent meer dan 50 culturele activiteiten onderweg. Zowel op zaterdag als op zondag. Tussen 10:00-17:00 uur kunt u fietsen en onderweg genieten van cultuur. Deelname is gratis, en u kunt overal onderweg starten, van Tilburg tot Turnhout aan het Bels Lijntje.

Vorig jaar werd het evenement voor het eerst georganiseerd en trok het nog niet zoveel bezoekers. Organisatie is in handen van Coöperatie Bels Lijntje uit Tilburg en Toerisme & Uit Stad Turnhout. Dion Heerkens van de organisatie vertelt: 'er waren toen ongeveer 500 fietsers die meededen.' Toen was het een eendaags evenement, een eerste probeersel. Nu is het aanbod veel uitgebreider en kan de fietser twee dagen op pad. In beide steden zijn er arrangementen en overnachtingsmogelijkheden voor mensen die er een echt fietsweekend van willen maken.

Vreemdeling/vluchteling

Dit jaar wordt het thema Vreemdeling/Vluchteling aan de Bels LIjntje tocht gekoppeld, indachtig de Eerste Wereldoorlog waarin vele Vlamingen via deze spoorlijn vluchtten naar het vrije Nederland. Aan de grens bij Weelde Statie wordt een tableau vivant ingericht door theater De Kwekerij. "Het Wachten" heet de voorstelling op het oude spoorwegemplacement, op beide dagen te zien tussen 11:30 en 16:00 uur, elke 15 minuten.

In Zondereigen worden de deelnemers gewezen op de Dodendraad, in Baarle-Hertog in het gemeentehuis is een film te zien op beide dagen tussen 10:00-17:00 uur. Gemaakt door Peter Hofland, een korte 7 minuten durende documentaire over WO I met scenes uit Tilburg uit 1914-1918, het Bels Lijntje en de Dodendraad. Ook toegankelijk als je niet aan het fietsen bent.

Muziek en kunst

In het Spoorweghuisje 18 aan het Bels Lijntje geeft Olga de Rooij op beide dagen miniconcerten, vanaf 11:15 uur elk uur opnieuw, tot 15:15 uur. De Boshut van Sonja Prins, aan het Goordonk 15, is op beide dagen opengesteld door kunstenares Anne Pillen die deze als werkruimte in gebruik heeft. Thema daar is "Op Reis in de Boshut". Er snuffelen ezels rond en jeugdige schrijvers presenteren er hun eigen werk.

Proeven

Boekjes met daarin alle culturele activiteiten uitgebreid toegelicht zijn bij het VVV kantoor en op diverse plaatsen in de horeca gratis verkrijgbaar. Bij de Heeren van Boshoven aan Boschoven 6  is een proeverij ingericht met bier van de Dochter van de Korenaar, gedistilleerd van Van Zuidam en wijn van de wijngaard Hof van Baarle, en toeristische informatie over het dorp. Op http://www.belslijntje.com is alle informatie ook terug te vinden en er is een gratis app waarmee je onderweg op je smartphone informatie kunt bekijken.

FOTOSPECIAL: Bels Lijntje fietstocht zeer drukbezocht
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 2014

BAARLE-HERTOG - Een schatting van het aantal deelnemers kan de organisatie niet geven, maar de eerste dag van het cultureel fietsevent Bels Lijntje mag een groot succes genoemd worden. Prachtig weer, overal waar je keek fietsers op het Lijntje tussen Tilburg en Turnhout, drukte bij de stopplaatsen, de staties. Tussen statie 7 en 8 telde ik 103 tegenliggers, en er waren meer dan 50 culturele activiteiten. Zondag is de tweede dag en verwacht men nog meer deelnemers aan dit fietsevenement dat voor de tweede keer wordt georganiseerd en waaraan iedereen gratis kan deelnemen. Een foto impressie...

Het ziet er naar uit dat wandelaars over enkele jaren op een veilige manier tussen Turnhout en Baarle kunnen stappen. In beide gemeenten wordt werk gemaakt van een wandelpad naast het fietspad Bels Lijntje.

Het Bels Lijntje was vroeger een spoorweg tussen Turnhout en Tilburg.  Een  kwarteeuw  geleden werd  het  omgevormd  naar  een veelgebruikte  fietsverbinding. “Voor wandelaars vormt het door het  intensieve  fietsgebruik  geen aantrekkelijke route”, zegt Harry
Benschop van de Baarlese heemkring Amalia Van Solms. “Eigenlijk  hebben  ze  last  van  elkaar.  Fietsers vinden het niet leuk dat
zij steeds wandelaars moeten ontwijken  en  wandelaars  kunnen niet rustig stappen over het Bels Lijntje.  Het  traject  tussen  Baarle
en  Turnhout  is  dan  ook  niet  als doorgaande  verbinding  opgenomen in de wandelnetwerken van Regio West-Brabant en Toerisme
Antwerpen. Kleine stukjes van het fietspad Bels Lijntje maken er wel deel van uit om het netwerk sluitend te maken.”
De bedoeling is een doorgaande wandelverbinding  te creëren tussen Baarle en Turnhout. Die komt los van het Bels Lijntje te liggen,
maar loopt wel grotendeels parallel met het fietspad.

Goederenstation “
Op Nederlands grondgebied lijken er niet echt onoverkomelijke problemen  te  zijn.  Onze  heemkring  en  natuurvereniging Mark&Leij kijken in eerste instantie naar het traject tussen Schaluinen  en  de  Steenweg  op  Merksplas. De mogelijkheden voor een apart  voetpad  zijn  daar  goed denkbaar,  want  er  zijn  maar  beperkte ingrepen nodig. Ten noorden van Schaluinen kan gebruik worden  gemaakt  van  bestaande zandwegen  en  rustige  weggetjes als Tommel. We proberen er vaart achter te zetten, zodat hopelijk bij de viering van 150 jaar Bels Lijntje  in  oktober  2017  het  wandelpad in gebruik genomen kan worden”, vertelt Harry Benschop van de heemkring. De wandelroute komt ook langs het  vroegere  goederenstation Baarle-Grens, waarvan een aantal gebouwen zijn bewaard gebleven. “Het goederenperron en de douaneloods  worden  opgeknapt.  Het perron is al vrij gemaakt van begroeiing  en  de  bestaande  overkapping wordt gerenoveerd. Voor de wandelverbinding volstaat om aan  de  westzijde  van  het  perron een pad van twee tot drie meter breed  vrij  te  maken.  Vanaf  de zuidzijde  van  het  perron  wordt een  bestaand  pad  tot  aan  de Steenweg  op  Merksplas  gevolgd. Er  moeten  nog  wel  een  aantal struiken  gesnoeid  of  verwijderd worden.  Alleen  het  allerlaatste stukje  is  nu  over  een  twintigtal meter volledig dichtgegroeid. Het perceel waarover het pad loopt is in eigendom van de NMBS”, weet Harry Benschop.

Napoleonsdijk

Op  grondgebied  van  Turnhout wordt    de  mogelijkheid  bekeken om  het  wandelpad  te  realiseren over het tracé van de Napoleonsdijk. Dit deel van een rechte weg tussen  Turnhout  en  Baarle  isnooit  gerealiseerd.  “Op  dit  moment is er nog weinig concreet”, zegt Kristien Sysmans van Toerisme  Turnhout.  “Het  klopt  dat  de Napoleonsdijk  voor  ons  in  aanmerking komt, maar er moet ook nog gesproken worden met enkele  private  eigenaars  om  de  wandelverbinding tot in Baarle te maken. Vooral voor het gedeelte tussen  de  uitkijktoren  in  het vennengebied  en  de  grens  met Baarle moeten nog enkele obstakels  overwonnen  worden.  Het  is afwachten of dat op korte termijn haalbaar is. In 2017 zijn er sowieso  activiteiten  gepland  voor  het 150-jarig  bestaan  van  het  Bels Lijntje. We doen ons best om tegen  dan  op  Turnhouts  grondge bied het wandelpad te hebben

Treinspoor naast opgeknapte douaneloods
Gazet van Antwerpen/Kempen,
Za. 19 Dec. 2015, Pagina 33

De voormalige douaneloods naast het Bels Lijntje, op de grens van Baarle en Weelde-Statie (Ravels), wordt volgend jaar een horecazaak. De uitbaters zoeken nog materialen om een spoorlijn van honderd meter aan te leggen.

De gebouwen van het vroegere grensstation werden tot 2007 gebruikt door Handelshuis Sint-Antonius, dat naar Breda is verhuisd. Daarna bleven ze een tijdje leeg staan en nu hebben Raf Doms (38) en Leentje Timmermans (32) er hun interieurwinkel Pothuis gevestigd. "De douaneloods bevindt zich achter de winkel en was helemaal vervallen", zegt Raf. "We hebben het gebouw opgeknapt. De ramen waren dichtgemetseld, maar nu staat er dubbel glas in. Aan de buitenkant hangt nu een nieuwe luifel, net zoals die er vroeger uit zag. De bedoeling is om in de douaneloods in het voorjaar een zaak voor daghoreca te openen. Er komen veel fietsers en wandelaars voorbij op het Bels Lijntje, maar hier in de buurt is niets meer waar ze iets kunnen drinken. Dat veranderen wij."

Beste Projectidee

Vroeger lagen er veel treinsporen aan het rangeerstation, maar die zijn allemaal verwijderd. "Het goederenperron is nog bewaard gebleven", vertelt Leentje. "Het stukje tussen het douanegebouw en het perron hebben we helemaal opgeruimd en daar willen we een honderd meter lange spoorweg aanleggen. Op het perron komt een terras en de spoorlijn zorgt mee voor een uniek kader. Naast het Bels Lijntje is een bijvriendelijke bloemenwei aangelegd. In het douanegebouw komen foto's te hangen hoe het Bels Lijntje en het grensstation er vroeger uit zagen. Zo combineren we het eigentijdse beheer met het verhaal van vroeger."

De plannen van Raf en Leentje om een stukje spoorweg aan te leggen, bleven niet onopgemerkt. Het Nederlandse streeknetwerk Landstad De Baronie riep hen uit tot een van de winnaars van Beste Projectidee. "Om in aanmerking te komen, moet je iets doen rond onder andere natuur en cultuurhistorie. We voldeden aan alle criteria en zijn samen met twee andere projecten gekozen uit de 18 inzendingen. Aan de prijs is een bedrag van 5000 euro verbonden en daar zijn we uiteraard heel tevreden mee. Een van de voorwaarden is wel dat het spoor er eind volgend jaar moet liggen", legt Leentje uit.

Het koppel is nog op zoek naar de nodige materialen om hun plan te realiseren. "Voor honderd meter spoor heb je 25 ton ijzer nodig", zegt Raf. "We hebben bij de NMBS geïnformeerd, maar die kan ons niet helpen. Via enkele andere mensen waar contact mee is opgenomen, hopen we dat het lukt. De bedoeling is om op termijn ook drie wagons weg te zetten voor een bed & breakfast. De douaneloods is zo groot dat er achteraan nog ruimte is om een zaaltje te maken. Er moet nog heel wat werk gebeuren, maar het gaat een extra troef worden voor het Bels Lijntje."

eeuwige reiziger a écrit:
Treinspoor naast opgeknapte douaneloods
"Voor honderd meter spoor heb je 25 ton ijzer nodig"

joverwimp a écrit:
dat betekent 1m treinspoor : 250 kg !? zou 100m niet eerder = 2,5 ton ?  

“Niet grensoverschrijdend, maar grensontkennend”
Gazet van Antwerpen/Kempen,
Vr. 12 Feb. 2016, Pagina 16

Baarle-Hertog en Baarle-Nassau verkennen de mogelijkheden om te evolueren tot een 'Grensoverschrijdend Openbaar Lichaam'. Zo'n GOL is een volgende stap in de richting van de Europese gemeente Baarle. De burgemeesters van beide Baarles vertellen waar het om gaat.



Een verregaande samenwerking tussen beide enclavegemeenten kwam al eerder ter sprake. Niet toevallig telkens wanneer een fusie met andere gemeenten in de lucht hing. “In 1997 is in de Tweede Kamer nog een amendement ingediend dat de herindeling van Baarle-Nassau heeft tegengehouden”, zegt Marjon de Hoon-Veelenturf, de burgemeester van Baarle-Nassau.

In 2013 doemde het fusiespook weer op.

Marjon deHoon-Veelenturf: Minister van Binnenlandse Zaken Plasterk zei dat alle gemeenten in Nederland minimaal 100.000 bewoners moeten tellen. De provincie Noord-Brabant voerde een bestuurskrachtmeting uit en stelde voor om Baarle-Nassau aan te laten sluiten bij Tilburg. Dat wilde Nassau niet. Deze gemeente is uniek. Ze is de kleinste, maar ook de bijzonderste gemeente van Noord-Brabant. Samen met Hertog vormen we een unieke gemeenschap die zijn gelijke nergens kent. Maar Baarle-Nassau had wel begrepen dat als de gemeente zelfstandig wilde blijven, ze wel haar bestuurskracht moest versterken. We maken een vuist en gaan voor de bestuurlijke zelfstandigheid van beide Baarles door de gezamenlijke gemeenteraad, het Gemeenschappelijke Orgaan Baarle (GOB), te laten ontwikkelen tot een Grensoverschrijdend Openbaar Lichaam (GOL).

Dat is niet hetzelfde als een Europese gemeente?

Leo Van Tilburg (burgemeester van Baarle-Hertog): De vorming van een Europese gemeente is een wens, maar wettelijk kan dat op dit ogenblik niet. We wilden één burgemeester, één gemeenteraad.

Toch kwam er een fusie.

Marjon de Hoon-Veelenturf: Sommige dingen kan Nassau niet alleen. Er blijven beleidsterreinen over die we als Nederlandse gemeente moeten aanpakken. Daarom kozen wij voor een ambtelijke samenwerking - ik zet een uitroepteken achter ambtelijk - met Gilze-Rije en Alphen-Chaam. Het is niet zo belangrijk hoeveel inwoners we hebben, maar we moeten in staat zijn om ze adequaat te bedienen tegen een aanvaardbare prijs.

Leo Van Tilburg: Dat hebben we hier altijd goed gedaan, ondanks dat we zo klein zijn. Marjon de Hoon-Veelenturf: Wonen is hier nog heel goedkoop. Daar zijn vele Nederlandse gemeenten jaloers op. En we hebben veel voorzieningen, binnenkort zelfs een hockeyclub. De mensen zijn hier tevreden. Daarvoor doe je het. De provincie Noord-Brabant gelooft erin dat we als kleine, zelfstandige gemeente, toch onze bestuurskracht kunnen versterken. Anders was er hier geen nieuwe reguliere burgemeester aangesteld.

Niemand kan buiten een samenwerking tussen beide Baarles. Waarom zijn ze dan al niet langer één gemeente?

Leo Van Tilburg: We zijn één gemeenschap, maar dat is niet altijd zo geweest. Toen ik op de lagere school zat in de Belgische school, ging die een halfuur eerder uit dan de Nederlandse, omdat we anders ruzie zouden maken. We zijn naar elkaar toe gegroeid. Toen ik pas in de politiek zat, ging ik vaak naar de gemeenteraad in Nassau. Die stond op een hoger niveau dan de onze. In Hertog werden subsidies verdeeld aan verenigingen waarvan we niet eens wisten of ze bestonden. We hebben van Nassau dus veel geleerd. Het feit dat we nu wel samen iets kunnen verwezenlijken, toont aan dat er een evolutie is. We hebben twee kerken, een Belgische en een Nederlandse. Ik ben ervan overtuigd dat er over twintig jaar nog maar één kerk is.

(...)

Dan is de grensoverschrijdende samenwerking niet veraf meer?

Marjon de Hoon-Veelenturf: Vandaag werken we in Baarle niet alleen grensoverschrijdend, maar vooral grensontkennend. Wat kunnen we samen aanpakken, waarbij we ons niet willen laten leiden door de beperkingen, maar naar de mogelijkheden die we samen hebben. We kunnen wel tot twee landen horen, maar we zijn één gemeenschap. Toen ik vorig jaar als burgemeester werd aangesteld, heb ik hier enkele koffiemomentjes georganiseerd. Daar kwamen ook mensen uit Baarle-Hertog heen. Dat zegt toch genoeg, denk ik. Leo zei het al bij mijn installatie: de burgemeester van Baarle-Nassau is ook een beetje de burgemeester van Baarle-Hertog en omgekeerd.

En dus mag die Europese gemeente niet meer dan een kwestie van tijd zijn?

Leo Van Tilburg: We zitten er nog ver af, ook al zouden we ze morgen willen. Ik vind dat het kan, maar iemand in Zondereigen vindt dat niet en iemand van Ulicoten eigenlijk ook niet.

Wat is het verschil tussen het bestaande Gemeenschappelijk Orgaan Baarle en het Grensoverschrijdend Lichaam Baarle?

Marjon de Hoon-Veelenturf: Het Gemeenschappelijk Orgaan Baarle was een stap in de richting, maar dat heeft geen rechtspersoonlijkheid en is niet bindend. De afzonderlijke gemeenteraden moeten de besluiten nog bekrachtigen. Dat houdt risico's in. Daarom willen we evolueren naar een Grensoverschrijdend Openbaar Lichaam, dat wel rechtspersoonlijkheid heeft. De eerlijkheid gebiedt me om te zeggen dat de keuze van Baarle-Nassau voor een ambtelijke fusie met Alphen-Chaam en Gilze-Rijen wat zand in de machine heeft gestrooid.

Leo Van Tilburg: Daar hadden we veel schrik van. Ons werd verteld dat de ambtelijke fusies zouden evolueren naar bestuurlijke fusies. Als je een boezemvriend hebt en die krijgt ineens nog drie andere vriendjes, dan word je toch jaloers.

Marjon de Hoon-Veelenturf: Dat heeft even wat verwijdering gegeven, maar aan ons wordt niet gevraagd of we willen samenwerken, we moeten samenwerken. We zijn nog meer verstrengeld dan in een regulier huwelijk, want we kunnen nooit afscheid nemen van elkaar. Dat realiseren we ons heel goed. Daarom pakken we de uitdagingen aan, alweer zo'n negen maanden.

Leo Van Tilburg: Die negen maanden, dat is toeval.

Wanneer wordt het Grensoverschrijdend Openbaar Lichaam boven de doopvont gehouden?

Marjon de Hoon-Veelenturf: We zijn gestart met de verkenning om naar het Grensoverschrijdend Openbaar Lichaam te evolueren. Die verkenning willen we in de zomer afronden. De insteek is om een structuur op te zetten die onze samenwerking het meest ondersteunt. Het moet wel ergens toe dienen, een meerwaarde zijn. Want er komen uitdagingen op ons pad. We willen in 2017 toch de schop in de grond hebben voor de omlegging, de randweg rond Baarle. Daarna moeten we het centrum van Baarle weer meer cachet geven, meer smoel zeggen we in Nederland. We willen de gemeente de grandeur van vroeger teruggeven. Eigenlijk past het woord 'smoel' daar niet bij. We moeten ook onze fantastische parels oppoetsen. De enclavesituatie, het Merkske, het Bels Lijntje, de Doodendraad. Die parels liggen nu onder een dun laagje stof, maar hebben veel aantrekkingskracht voor toeristen. En toerisme is een belangrijke pijler voor Baarle.

Leo Van Tilburg: Er zijn ook bedreigingen die we samen moeten aanpakken. De strenge Nederlandse sluitingswet, die voor Baarle zo voordelig was, is versoepeld en het internetkopen bedreigt onze kleinere winkels.

Baarle blijft dus een geval apart?

Marjon de Hoon-Veelenturf: Maar die enclavesituatie is zo uniek, die heeft niemand anders. Die hertog van Brabant en die heer van Breda, het ontstaan van die situatie, de worsteling die er eeuwenlang heeft plaatsgevonden, de natuurlijke dynamiek die dat tot vandaag meebrengt. Alleen hier kunnen we het beste van twee werelden aanbieden. Daar gaan we met vereende krachten aan werken, zodat Baarle nog meer bruist. We mogen elkaar niet gijzelen. Precies daarvoor hebben we die hele constructieve, bestuurlijke samenwerking nodig.

BAARLE-HERTOG/TURNHOUT/RAVELS
17/06/2016
Fietsroute Bels Lijntje uitgebreid met twee forse lussen



Het gekende fietspad Bels Lijntje tussen Turnhout en Tilburg wordt uitgebreid. Fietsers kunnen niet langer alleen het Bels Lijntje zelf afrijden, maar dankzij de nieuwe route kan je ook de streek rondom de historische verbinding verkennen.

"Wij horen op onze toeristische dienst regelmatig van fietsers dat ze het Bels Lijntje wel graag doen, maar dat het wat ééntonig wordt om dezelfde weg ook weer terug te rijden", vertelt Kristien Sysmans van de dienst Toerisme & UiT in Turnhout. Met de nieuwe fietskaart is het voortaan mogelijk om via twee fietslussen, oostelijk en westelijk van het Bels Lijntje de streek te verkennen. Ten westen komen de fietsers onder meer door de Kolonies en de Chaamse bossen. In het oosten kom je langs het kanaal Dessel-Schoten, de gewestbossen van Ravels en de prachtige Regte Heide.

Beide fietsroutes zijn wel rond de 90 kilometer lang. "Het is de bedoeling dat mensen op meerdaagse ontdekkingstocht kunnen", vertelt Kristien.

De kaart met de hele route is te koop bij de toeristische kantoren langs het Bels Lijntje voor 3 euro. Voor meer informatie: www.belslijntje.com.

Herontdek jarige fietsroute Bels Lijntje met nieuwe kaart
Het Nieuwsblad/Regionaal: Kempen,
Do. 16 Jun. 2016, Pagina 2

Met de voorstelling van de fietsroutekaart 'Beleef de streek van het Bels Lijntje' wordt de aanzet gegeven van de viering van de 150ste verjaardag van de grensoverschrijdende spoorlijn.

Het Bels Lijntje, een 33 kilometer lang toeristisch fietspad tussen Turnhout en Tilburg, is een begrip. “Het is een van de fietslussen die we al lang promoten, maar de toeristen mopperen wel eens dat de terugweg exact dezelfde is als de heenweg”, zegt Kristien Sysmans van Toerisme & Uit Turnhout. “Bovendien deden we daarmee het gebied rond het Bels Lijntje, dat zeker even veel te bieden heeft, oneer aan.”

Omdat veel fietsers ondanks alle moderne technologieën toch nog om een gewone kaart vragen, maakte Toerisme & Uit Turnhout in samenwerking met de gemeenten die op het parcours liggen, een fietskaart met twee fietslussen die elk ruim honderd kilometer lang zijn. “Wie beide lussen wil fietsen, kan in de streek overnachten. Op de kaart zijn diverse logeermogelijkheden aangeduid. Maar we hebben, met het Bels Lijntje als uitgangspunt, ook vier kortere lussen van ongeveer dertig kilometer uitgestippeld.”

De fietskaart is de aanloop naar het feestjaar 2017, wanneer het Bels Lijntje 150 wordt. De deelnemende gemeenten werken in een werkgroep een programma uit. “Er is goesting om er wat geld in te stoppen”, zegt Sysmans. “We willen het toeristische karakter van het Bels Lijntje versterken.”

Op de planning staat een tiental rustpunten langs het traject, waarin de geschiedenis van de spoorlijn en smokkelroute beter in de verf wordt gezet. Hier en daar zouden ook luisterpalen komen. Baarle-Nassau wil investeren in een panorama op de grens, die de stationsomgeving zoals die een eeuw geleden was, visualiseert. De gemeente denkt ook aan een 3D-presentatie waarin je door het voormalige stationsgebouw kan lopen, en een constructie die de bezoekers een idee kan geven van de grootte van het vroegere perron.

Uitkijktoren

“We willen ook wandelroutes langs het Bels Lijntje creëren”, zegt Kristien Sysmans. “Nu gebruiken zowel wandelaars als fietsers de spoorbedding, maar dat werkt niet goed. In de buurt van de uitkijktoren hebben we al een alternatief voor de wandelaar. We zouden dergelijke routes graag aan elkaar linken, zodat zowel de wandel- als de fietslussen zich lenen voor een meerdaags verblijf in de regio.”

De fietskaart is te koop voor 3 euro bij de diverse toerismekantoren.

Turnhout -

Om toeristen naar Turnhout te blijven lokken, past de dienst Toerisme het aanbod geregeld aan. In 2017 staat vooral het Bels Lijntje, dat zijn 150ste verjaardag viert, in de kijker.

2017 is een feestjaar voor het toeristisch fietspad Bels Lijntje. Dat bestaat 150 jaar. Niet het fietspad, maar wel de spoorlijn die jarenlang Turnhout en Tilburg met elkaar verbond. Op de bedding van deze spoorlijn is later het fietspad aangelegd.

Omdat velen niet meer weten dat het fietspad oorspronkelijk een spoorlijn was, komen er dit jaar uniforme aanduidingen langs het traject. “We willen ook het verleden van de spoorlijn weer tot leven laten komen”, zegt Kristin Sysmans. “In het najaar plaatsen we landart op enkele plaatsen. Voor Turnhout wordt dat aangemaakt bij de fietsbrug, waar de trein vroeger het kanaal overstak, en bij de uitkijktoren in het Turnhouts Vennengebied.”

Gedurende het jaar zijn er diverse activiteiten rond de verjaardag van het Bels Lijntje. Het feestjaar wordt op 23 april al ingezet met een reeks activiteiten in de buurt van Weelde-Statie. Vanuit Turnhout en Baarle worden bussen ingelegd om dit evenement te kunnen bijwonen. Daar opent dan ook de mobiele tentoonstelling omtrent de geschiedenis van het Bels Lijntje.

“De verjaardag van het Bels Lijntje is voor ons ook de aanleiding om met Tilburg te praten over meer samenwerking op het toeristische vlak”, zegt schepen Astrid Wittebolle. Zo wordt al werk gemaakt van een wandelpad tussen Turnhout en Tilburg, parallel met het Bels Lijntje.

Turnhout - Op zondag 23 april, Erfgoeddag, wordt 150 jaar Bels Lijntje op de grens van Weelde-Statie en Baarle-Nassau gevierd met onder meer een expo, een streekmarkt en optredens.

Spoorlijn 29 tussen Turnhout en Tilburg werd aangelegd en vanaf 1 oktober 1867 uitgebaat door de Grand Central Belge. Op 1 juni 1973 reed de laatste officiële trein op het ‘Bels Lijntje’. Tussen 1989 en 1993 werd op de spoorwegbedding een fietspad aangelegd dat vandaag nog steeds veelvuldig gebruikt wordt. Het roemrijke verleden zal het komende jaar aan de oppervlakte komen langs het fietspad.

Ter gelegenheid van 150 jaar Bels Lijntje worden er zondag 23 april van 10u30 tot 17u30 tal van activiteiten georganiseerd op de grens van Weelde-Statie en Baarle-Nassau. Je kunt je verwachten aan onder meer een expo met gegidste rondleidingen, een streekmarkt met ambachtslieden en optredens van theater Straf Poejer en muziekgroepen Combonosta en Blue Wire.

De toegang tot de activiteiten is gratis, meer info vind je op www.BL150.eu.

Vertreksein schiet feestjaar op gang
Gazet van Antwerpen/Kempen,
zaterdag 15 april 2017, pagina 35

Omdat de grensovergang tussen Baarle en Weelde-Statie (Ravels) een belangrijke rol heeft gespeeld in de geschiedenis van het Bels Lijntje vinden daar op zondag 23 april de eerste activiteiten plaats.

De datum is niet toevallig gekozen, want valt samen met de Erfgoeddag en de opening van het toeristische seizoen. Vanaf 10.30u zijn er gegidste excursies, een streekmarkt en een tentoonstelling over het Bels Lijntje. “Het verhaal van de spoorlijn en wat die heeft betekend voor de streek is te zien in de expositie 150 jaar Bels Lijntje”, vertelt Rob Overdiek van de vzw BL150. “Die is voor het eerst te bekijken in Baarle-Grens/Weelde-Station. Alles staat opgesteld in een trailer. In de loop van het jaar gaat die op andere locaties langs de vroegere spoorlijn staan. De bestuurders van de gemeenten aan het Bels Lijntje geven op 23 april het 'Vertreksein' voor het honderdvijftigjarig bestaan.”

Routeschildjes

De vzw maakt van het jubileum gebruik om het spoorverleden tastbaar te maken. “We focussen niet enkel op Baarle-Grens en Weelde-Station. Daar werd in 1906 een buitengewoon groot spoorwegcomplex met een imposant stationsgebouw voor internationaal reizigersverkeer aangelegd. Langs de hele lijn van Turnhout tot Tilburg maken routeschildjes de fietsers duidelijk hoe het in het verleden was. Op regelmatige afstand komen plekken die zo worden ingericht dat je niet om het spoorverleden heen kunt. Het fietspad wordt zo weer een echte 'spoorlijn'. Op een andere manier wordt ervoor gezorgd dat het spoorverleden van het Bels Lijntje weer volop te proeven valt”, zegt Rob Overdiek.

Verschillende heemkundige kringen van de gemeenten rond het Bels Lijntje, tussen Turnhout en Tilburg, vierden vandaag het 150 jarig bestaan van de verbinding. Ondertussen is het Bels Lijntje een bekend toeristisch fietspad, maar ooit was het een echt treinspoor voor goederenvervoer tussen België en Nederland. En daar hebben velen nog mooie herinneringen aan.

150 JAAR BELS LIJNTJE: RELAAS VAN EEN TURBULENT BESTAAN

Dit jaar vieren we 150 jaar Bels lijntje – de spoorverbinding tussen Turnhout en Tilburg – die je vandaag kan terugvinden in de vorm van een fietspad. Maar wat was dat Bels lijntje nu precies? Hoe kwam het tot stand? Waarom kende deze spoorlijn niet het gewenste succes? Wat was de rol van het majestueuze grensstation te Weelde – Baarle-Nassau en wat kan je er vandaag de dag nog van terugvinden?

In aanloop tot de activiteiten van Amalia van Solms op Erfgoeddag, gaan we dieper in op de geschiedenis van het Bels Lijntje en gaan we op zoek naar wat overblijft van dit spoorwegerfgoed. Dit eerste bericht focust op het ontstaan en de ondergang van de spoorverbinding Turnhout-Tilburg, een turbulent verhaal.

Van een nationaal tot internationaal spoorwegnetwerk
In de 19de eeuw werd de trein als vervoersmiddel zeer populair. Na de Belgische onafhankelijkheid ontwikkelden de spoorwegen in België zich razendsnel. Het land werd goed ontsloten zowel in binnenland als met de buurlanden. De onderhandelingen over spooraansluitingen met Nederland begonnen circa 1845. Verschillende opties voor internationale verbindingen werden afgewogen, maar pas in 1855 was de eerste internationale spoorwegverbinding tussen België en Nederland een feit met de spoorlijn Antwerpen-Rotterdam.

Spoorlijn Turnhout-Tilburg
Na de aanleg van verschillende kanalen werd het echter tijd om de Kempen ook via spoorwegen te ontsluiten. Weer kwamen er verschillende plannen op tafel. Er werd geopperd om een aansluiting te maken vanuit Turnhout naar Breda, maar uiteindelijk werd gekozen voor Tilburg. Centra als Amsterdam, Utrecht en Den Bosch hadden hierop aangedrongen want zij wensten een snelle verbinding met industriële gebieden in België en Frankrijk.  Op het eerste zicht zou de spoorlijn vooral een internationale rol krijgen en om economische redenen gewenst zijn, mits de nodige belangrijke aansluitingen. Ook landbouw zou door deze spoorlijn gestimuleerd kunnen worden.

De dertig kilometer lange spoorlijn, waarvan 8 kilometer zich zou uitstrekken in België en 22 in Nederland, doorkruiste de gemeenten Turnhout, Weelde, Baarle-Nassau, de enclave Baarle-Hertog, Alphen, Riel en Tilburg. Daarvoor werden vier extra stations gebouwd: Alphen, Riel, Baarle-Nassau-Dorp en Weelde-Merksplas. Verder moesten er langs de lijn ook tal van wacht- en seinhuizen gebouwd worden.

Normaal gezien zou de nieuwe spoorlijn met veel feestelijkheden plechtig worden geopend, maar wegens het uitbreken van de cholera werd alles afgelast. De eerste trein stoomde op 1 oktober 1867 dus bijna onopgemerkt, van Turnhout naar Tilburg. Zo’n ritje duurde ongeveer een uur en reed drie keer per dag in elke richting.

Al snel werd echter duidelijk dat de verwachtingen over de lijn Turnhout-Tilburg te hoog gespannen waren. De activiteiten in sommige stations bleven reeds in de beginjaren beneden het verhoopte peil. Waarom kon deze spoorlijn, de kortste verbinding tussen Amsterdam en Parijs, zijn hoge verwachtingen niet inlossen? De eenheid in de exploitatie van de diverse spoorlijnen in de Kempen was totaal zoek. Wie verder dan Turnhout wilde reizen, kon niet rekenen op vlotte aansluitingen naar andere plaatsen in België, met vaak een verplichte overnachting in Turnhout als gevolg. Wanneer in 1882 de lijn Lier-Turnhout in handen komt van de Belgische staat, wordt gehoopt op een verbetering van de dienstregelingen. Tevergeefs want de concurrentiestrijd loopt verder en aansluitingen worden zo geregeld dat ze voor niemand goed uitkomen. Alle hoop werd nu gevestigd op de overname van de lijn Turnhout-Tilburg door de staat, dit gebeurde uiteindelijk pas aan het einde van de 19de eeuw. Opnieuw was er hoop, voornamelijk op betere aansluitingen en sneltreinen naar Antwerpen en Brussel. In tussentijd werden extra sporen en goederenloodsen aangelegd voor het goederentransport.

Om de lijn Antwerpen-Roosendaal deels te ontlasten vond in 1906 een grote uitbreiding plaats tussen de twee grensstations Weelde en Baarle-Nassau. Alles werd in gereedheid gebracht om een vlotte internationale dienst te kunnen voorzien om zo de plaats van de lijn Turnhout-Tilburg op internationaal vlak eindelijk te kunnen opeisen. Midden in de heide werd een majestueus station uit de grond gestampt (zie omslagfoto). Omdat de voorzieningen in dit station veel uitgebreider waren dan het station Weelde-Merksplas, moest er ook meer personeel gehuisvest worden. Samen met het nieuwe station, dat deels op Belgisch, deels op Nederlands grondgebied gelegen was, verschenen er dus talrijke woningen.

De opdracht voor de bouw van het nieuwe station en de dienstwoningen werd toevertrouwd aan ingenieur G. W. van Heukelom. Onder andere ook de ontwerper van het station van Roosendaal, de zes stations op de lijn Eindhoven-Weert, de stations te Maastricht en Utrecht,…

Opkomst van de tram: grote concurrent van het Bels Lijntje
Niet alleen spoorwegen werden aangelegd, ook een tramnetwerk werd ontsloten, de zogenaamde buurtspoorwegen. In 1909 opende een tramlijn die net zoals de trein van Turnhout naar Tilburg reed. De tram reed dan wel tegen een lagere snelheid, maar trambiljetten waren minder duur dan spoorwegkaartjes en de tramstations lagen in tegenstelling tot de spoorwegstations in het centrum van het dorp.

Wereldoorlog I als spelbreker
Door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog werd het stationsemplacement Weelde -Baarle-Nassau met behulp van prikkeldraad – meer bekend als de Dodendraad – in tweeën gedeeld. De grens werd hermetisch afgesloten waardoor grensoverschrijdend treinverkeer onmogelijk werd. Ook de onderhandelingen die in 1912 waren begonnen over sneltreinen tussen Amsterdam en Brussel werden door de Eerste Wereldoorlog stopgezet.

Het einde van het Bels Lijntje
Na de Eerste Wereldoorlog hernam het treinverkeer zich opnieuw, maar de samenhang van alle bovengenoemde problemen en de opkomst van het
gemotoriseerde verkeer, gaven uiteindelijk de doodsteek aan deze lijn. Het Bels lijntje werd dus niet de verwachte grote internationale lijn, het bleef slechts een spoorlijn van lokaal belang.

In 1934 werd het personenvervoer op de lijn Turnhout-Tilburg afgeschaft. Het goederentransport liep gestaag verder tot in 1973. Ondertussen waren reeds verschillende stations, wachthuizen en spoorlijnen gesloopt. Het indrukwekkende station te Weelde – Baarle-Nassau verdween in 1959 onder de sloophamer…

Nog tot in de jaren ’80 reed een toeristische stoomtrein over de spoorlijn, maar wanneer ook deze de lijn niet meer langer kon gebruiken, werden alle resterende rails verwijderd.

De bedding van de opgebroken spoorweg werd omgetoverd tot een fietspad waardoor het Bels Lijntje vandaag nog steeds zichtbaar aanwezig is in het landschap. Reeds voor de officiële opening in 1990 werd het nieuwe fietspad al druk bereden en zijn populariteit nam met de jaren enkel toe. Het fietspad is dan ook gelegen in een prachtige omgeving en een fietstochtje meer dan waard!

...

Aan het kruispunt met het bekende toeristische fietspad het Bels Lijntje is de aanleg van een viaduct voor fietsers en landbouwverkeer gepland.

...

Fietspad Bels Lijntje wordt charmanter,
dankzij nieuwe rustpunten die verwijzen naar spoorgeschiedenis
17 mei 2019

TURNHOUT - De provincie en de zeven gemeenten langs het traject van het Bels Lijntje willen het historische fietspad opwaarderen. Op belangrijke knooppunten zoals de voormalige ijzeren brug over de Vaart zullen ‘rustpunten’ gecreëerd worden met verwijzingen naar het verleden.

Het Bels Lijntje was ooit een spoorlijn, maar is vandaag vooral gekend als een fietspad tussen Turnhout en Tilburg. Het trekt door de gemeenten Turnhout, Baarle-Hertog/Nassau, Ravels, Alphen Chaam, Goirle en Tilburg. De gemeentebesturen hebben nu samen met Team Kempen en Toerisme Provincie Antwerpen een nieuwe toekomstvisie uitgetekend voor het fietspad. Er worden nu verschillende projecten opgestart. “Deze zijn allemaal gebaseerd op de drie hoofdprincipes van het Bels Lijntje”, zegt provincieafgevaardigde Jan De Haes (N-VA). “Dat zijn de grensoverschrijdende verbinding, de cultuurhistorische spoorgeschiedenis en de rust en de ruimte die het pad biedt, doordat het verschillende landschappen en natuurgebieden doorkruist.”

Knooppunten
De toekomstvisie van het Bels Lijntje zal nu de volgende maanden en jaren concreet uitgewerkt worden. De bedoeling is dat héél het traject tussen Turnhout en Tilburg een uniforme bewegwijzering krijgt, met hetzelfde straatmeubilair. Op tien strategische knooppunten zal verwezen worden naar bezienswaardigheden in de omgeving en de bedoeling is dat onzichtbare elementen uit het spoorverleden weer zichtbaar worden. “In Turnhout hebben we drie knooppunten”, zegt schepen van Cultuur Astrid Wittebolle (Groen). “De voormalige ijzeren brug over de Vaart is daarvan de belangrijkste. Dat willen we echt opnieuw gaan inrichten met verwijzingen naar het verleden. Het knooppunt aan het station willen we op termijn laten aansluiten op de fietsostrade naar Herentals. Van het voormalige station op de grens met Weelde Statie en Merksplas willen we een echte rustplaats maken.”

Over de grens
In het centrum van Baarle kozen de gemeenten Baarle-Hertog en Baarle-Nassau de Loswal als gezamenlijk knooppunt langs het Bels Lijntje. “Hier situeert zich het voormalige station Baarle, wat nu een horecazaak is, en twee bewoonde seinwachtershuisjes”, zegt schepen van Toerisme Erik Van der Vloet. “Het is de ideale plek om even op adem te komen en van hieruit ons unieke enclavedorp te verkennen. Deze samenwerking met de andere gemeenten om vanuit eenzelfde visie op het Bels Lijntje terug meer in de picture te zetten, zal de toeristische aantrekkingskracht voor Baarle-Hertog-Nassau enkel maar vergroten.” Ook aan Nederlandse zijde zijn ze blij met het nieuwe toekomstplan voor het Bels Lijntje. “Voor Alphen-Chaam is het een belangrijke toeristisch-recreatieve verbinding en een cultuurhistorische landmark. Het is mooi dat we door deze grensoverschrijdende samenwerking de belevingswaarde van het Bels Lijntje nog verder kunnen uitbouwen”, zegt Joerie Minses, burgemeester van Alphen-Chaam. Dat beaamt ook de wethouder Nico Sommen in Baarle-Nassau. “ Veel historie is bewaard gebleven: denk aan een voormalig stationsgebouw, seinwachtershuisjes en op de grens nog resten van een locomotiefloods en draaischijf. Allemaal zaken die het de moeite waard maken om te bezoeken.”

Brugpijlers van spoorwegbrug Bels Lijntje zijn plots wit: “Politie gaat op zoek naar die Picasso”


Brugpijlers van spoorwegbrug Bels Lijntje zijn plots wit: “Politie gaat op zoek naar die Picasso”
Guy Van Nieuwenhuysen
Dinsdag 6 augustus 2024 om 12:23



TURNHOUT - Consternatie in het schepencollege: iemand heeft enkele dagen geleden de brugpijlers van de voormalige spoorbrug over de Turnhoutse vaart wit geverfd en daar heeft het stadsbestuur geen vergunning voor afgeleverd. “Ik vind dit voos”, zegt schepen Stijn Adriaensens (N-VA).

Het schepencollege kreeg de voorbije dagen heel wat mailverkeer over het schilderwerk te verwerken. De brugpijlers die zijn gebleven nadat de spoorwegbrug van het Bels Lijntje over de vaart is afgebroken, zijn helemaal wit geschilderd. Het lijkt geen vandalisme, want de schilder heeft mooi werk afgeleverd, maar toch is het dat wel. “De stad heeft nooit een vergunning hiervoor afgeleverd”, zegt schepen van Toerisme Stijn Adriaensens. “De pijlers zijn weliswaar eigendom van De Vlaamse Waterweg, maar het gaat om openbaar domein. Je mag ook je gevel niet in een andere kleur verven zonder vergunning. De brugpijlers zijn een restant van de spoorweg Bels Lijntje. Het is weliswaar geen beschermd erfgoed, maar het staat toch vermeld in inventarissen als een waardevol historisch element.

Jef Van Doninck van Erfgoed Noorderkempen is niet te spreken over de schade die hieraan is toegebracht. “De pijlers bestaan uit zogenaamd gelaagd gegoten beton. Het visueel effect daarvan verdwijnt helemaal door de verf die erop is aangebracht”, zegt hij.

Trapladdertje
De stad diende een klacht in bij de politie. “Die beloofde te zullen zien of ze die Picasso kunnen vinden”, zegt Stijn Adriaensens. “Er zijn in het weekend wel beelden gemaakt waarop nog een trapladdertje bij de pijlers te zien is, maar voorlopig zijn er nog geen getuigen opgedoken die iemand aan het werk hebben gezien. Was het een of andere mens die dit mooier vindt? Het doet er zelfs niet toe. Het hoort niet.”

Of zou het een of andere groep graffitikunstenaars kunnen zijn die alvast de pijlers letterlijk in de verf heeft gezet, om er later een kunstwerk op aan te brengen? “Ook dat is mogelijk”, reageert Stijn Adriaensens. “Maar ook dan is er een vergunning nodig. In het kader van het toeristisch project Brabant Kust de Kempen hadden we deze brugpijlers wel figuurlijk in de verf willen zetten. We dachten aan een app en een QR-code, die de vroegere brug weer kan visualiseren.”

Vandalen besmeuren historische brugpijlers van spoorwegverbinding Turnhout-Tilburg met witte verf
radio2, Luc Milio
ma 05 aug 20:44

Langs het Kanaal Dessel-Schoten, in Turnhout, hebben onbekenden oude brugpijlers van de historische treinverbinding tussen Turnhout en Tilburg wit geverfd. De stad heeft klacht neergelegd bij de politie. Herstellen zal niet eenvoudig zijn. Het gaat om oud, poreus beton.

"Het waarom is voor ons een raadsel", zegt schepen voor Toerisme Stijn Adriaensens (N-VA). "Het is een zeer jammere zaak en we hebben ook meteen een klacht ingediend bij de politie. Ze gaat er de komende dagen meer patrouilleren in de hoop de dader nog te kunnen vatten."

Bels Lijntje
De brugpijlers liggen de Turnhoutenaars nauw aan het hart. "De historische spoorlijn van Turnhout naar Tilburg via het Bels Lijntje door de enclaves Baarle-Hertog en Baarle-Nassau is heel bekend. De oude verbinding maakt ook deel uit van een breed toeristisch verhaal dat we aan het schrijven zijn met Nederland, 'Brabant Kust de Kempen'. Eén van de grote verhaallijnen gaat over dat spoorverleden. Het is dus een spijtige zaak dat dit er nu tussenkomt."

De pijlers zijn momenteel niet beschermd als Vlaams Stedebouwkundig Erfgoed maar spelen historisch wel een belangrijke rol. "Ze zijn de basis voor een spoorwegbrug die er over het kanaal liep. Het is voor veel Turnhoutenaars een bekend beeld. Ook toeristen kennen het. Het is oud en poreus beton. Het zal niet evident zijn om de verf te verwijderen en de pijlers terug in de staat te herstellen waarin ze zich voor de baldadigheden bevonden."